5 Ocak 2008 Cumartesi

Uygur Türkçesi

Şahıs Zamirleri
Men: Ben
Sen: Sen
Siz: Siz (2. teklik şahıs)
Sili: Siz (2. teklik şahıs)
U: O
Biz: Biz
Siler: Siz
Senler: Siz
Ular: Onlar

manga (bana), méni (beni), mende, méningde (bende), mendin, méningdin (benden), méning (benim)
sanga (sana), séni (seni), sende, séningde (sende), sendin, séningdin (senden), séning (senin)
sizge (size), sizni (sizi), sizde (sizde), sizdin (sizden), sizning (sizin)
silige (size), silini (sizi), silide (sizde), silidin (sizden), silining (sizin)
uninggha (ona), uni (onu), unda, uningda, anda (onda), undin, uningdin, andin (ondan), uning (onun)
bizge (bize), bizni (bizi), bizde (bizde), bizdin (bizden), bizning (bizim)
silerge (size), silerni (sizi), silerde (sizde), silerdin (sizden), silerning (sizin)
senlerge (size), senlerni (sizi), senlerde (sizde), senlerdin (sizden), senlerning (sizin)
ulargha (onlara), ularni (onları), ularda (onlarda), ulardin (onlardan), ularning (onların)

Yalın hal: at (at), öy (ev), ana (ana)
Yaklaşma hali: atqa (ata), öyge (eve), anigha (anaya)
Yükleme hali: atni (atı), öyni (evi), anini (anayı)
Bulunma hali: atta (atta), öyde (evde), anida (anada)
Uzaklaşma hali: attin (attan), öydin (evden), anidin (anadan)
İlgi hali: atning (atın), öyning (evin), anining (ananın)

yol: yol
yolum (yolum), yolung (yolun), yolingiz (yolunuz 2.teklik şahıs), yoli (yolu), yolimiz (yolumuz), yolunglar (yolunuz), yoli (yolları)

bash: baş
beshim (başım), beshing (başın), beshingiz (başınız 2. teklik şahıs), beshi (başı), beshimiz (başımız), beshinglar (başınız), beshi (başları)

kerindash: kardeş
kerindishim (kardeşim), kerindishing (kardeşin), kerindishingiz (kardeşiniz 2. teklik şahıs), kerindishi (kardeşi), kerindishimiz (kardeşimiz), kerindishinglar (kardeşiniz), kerindishi (kardeşleri)

aka: ağabey
akam (ağabeyim), akang (ağabeyin), akingiz (ağabeyiniz 2. teklik şahıs), akisi (ağabeyi), akimiz (ağabeyimiz), akanglar (ağabeyiniz), akisi (ağabeyleri)

ishler: işler
ishlirim (işlerim), ishliring (işlerin), ishliringiz (işleriniz 2. teklik şahıs), ishliri (işleri), ishlirimiz (işlerimiz), ishliringlar (işleriniz), ishliri (işleri)

Şimdiki Zaman:
Uygur Türkçesinde isimlere şimdiki zaman için -men, -sen, -siz (2. teklik şahıs), -dur, -miz, -siler, -dur ekleri getirilir (oqughuchimen öğrenciyim) ancak bu ekler bazen kullanılmayabilir (men oqughuchi öğrenciyim).
Olumsuz ifadelerde emesmen (değilim), emessen (değilsin), emessiz (değilsiniz 2. teklik şahıs), emes(tur) (değil[dir]), emesmiz (değiliz), emessiler (değilsiniz), emes(tur) (değil[dir]ler) kullanılır ancak bazen şahıs zamirleri ile birlikte sadece emes kullanılabilir.

Görülen Geçmiş Zaman:
idim (idim), iding (idin), idingiz (idiniz 2. teklik şahıs) idi (idi), iduq (idik), idinglar (idiniz), idi (idiler)

emes idim (değildim), emes iding (değildin), emes idingiz (değildiniz 2. teklik şahıs), emes idi (değildi), emes iduq (değildik), emes idinglar (değildiniz), emes idi (değildiler)

1 yorum:

Adsız dedi ki...

Ellerinize sağlık.