Paragrafta anlatım biçimleri ve düşünceyi geliştirme yolları

1. Anlatım Biçimleri

a) Açıklama : Açık, sade bir dil kullanılır. Tanımlama ve örneklere sıkça yer verilir. Daha çok düşünce yazılarında kullanılır.
b) Tartışma: Samimi, konuşuyormuş gibi bir dille anlatım yapılır. Soru-cevaplara yer verilir. Okuyucunun düşüncesini değiştirme çabası vardır.
c) Betimleme (Tasvir) : Gözlemlemeye dayanır. Görülen iç ve dış özellikler açık bir şekilde anlatılır. Buna kelimelerle resim yapma sanatı denir.
d) Öyküleme (Hikaye etme) : Olaya dayalı anlatım biçimidir. Olay, kişi ve mekana bağlı olarak anlatılır. Olayın bir zaman akışı vardır.

2. Düşünceyi Geliştirme Yolları

a) Tanımlama : Bir kavramın kendine has özelliklerini anlatmaya yarayan, “.......... nedir?” sorusuna cevap veren anlatımdır. Müzik, duyguların notalarla ifadesidir.
b) Tanık Gösterme : Bir düşünceyi ünlü kişilerin sözlerinden yararlanarak, inandırıcı kılmaktır. Yunus “Benim işim sevgi için” mısraını sanki bugün için söylemiş gibidir.
c) Benzetme: Anlatılan düşünceye güç ve güzellik katmak, bir şeyin niteliğini anlatmak için; o niteliği, tam olarak taşıyan bir şeyle göstermektir. Salıncak, sonbaharda yere düşerken sallanan bir yaprak gibi sallanıyordu.
d) Örneklendirme: Düşünceye inandırıcılık kazandırmak için düşünceyi örneklerle açıklamaktır. Müzeler, medeniyetleri günümüze kadar taşır. Ankara’daki Etnoğrafya Müzesi de onlardan biridir.
e) Karşılaştırma: Birden fazla varlık ya da kavram arasındaki benzerlik ve farklılıklardan yararlanarak düşünceyi geliştirmektir. Edebiyatın konusu insan; eleştirinin konusu ise eserdir.
f) Nesnel Anlatım: Yazar, kendi duygularına ve düşüncelerine yer vermez, ispatlanabilir yargılardır. İstanbul, Türkiye’nin nüfus yoğunluğu en fazla olan şehridir.
g) Öznel Anlatım: Yazarın kişisel duygularının ve düşüncelerinin yer aldığı anlatımdır. Yazarın yorumunu içerir. Evin yeni boyası eve yeni bir renk ve neşe katmıştı.